De lockdowns zorgden wereldwijd voor een drastische (tijdelijke) daling in luchtvervuiling. Indrukwekkende satellietbeelden van China en Europa veranderden in korte tijd van ‘heat map’ in ‘cold map’. Aan de grond werd onze Hollandse lucht blauwer dan ik hem ooit gezien heb. En in Himachal Pradesh (India) konden ze voor het eerst sinds 30 jaar de besneeuwde Himalayatoppen weer zien waarnaar de provincie vernoemd is.
Zichtbaar of niet, luchtvervuiling is wereldwijd een belangrijke oorzaak van ziekte en sterfte. Denk aan astma en luchtweginfecties bij jonge kinderen, longkanker en hart- en vaatziekten. De schattingen van sterfte door luchtvervuiling variëren van 50.000 doden per jaar in Frankrijk, tot 100.000 in de VS en meer dan 1 miljoen in China. Wereldwijd wordt de totale sterfte geschat op 7 miljoen. Per jaar. Dat is 1 op de 1000 aardbewoners. Het jaarlijks aantal sterfgevallen door griep verbleekt erbij: naar schatting 12.000 tot 61.000 doden per jaar (afhankelijk van griepseizoen en vaccinatiegraad).
Luchtvervuiling draagt waarschijnlijk ook bij aan sterfte door Corona. Luchtvervuiling zorgt voor slechter werkende trilharen in onze luchtwegen, grotere doorlaatbaarheid van virussen door luchtwegcellen, en slechter werkende afweercellen in onze longblaasjes. Fijnstof is de grootste boosdoener van luchtvervuiling. Onderzoekers van Harvard berekenden dat fijnstof zorgt voor 15% meer oronasterfgevallen. In verschillende zwaar getroffen regio’s was een duidelijke relatie zichtbaar tussen de Air Pollution Index (maat voor luchtvervuiling) en sterfte aan Corona. Het spreekt tot de verbeelding dat zwaar getroffen gebieden vaak te kampen hebben met sterke luchtvervuiling. Wuhan, Lombardije, Teheran, Oost-Brabant. Allemaal gebieden met regionaal de hoogste fijnstofuitstoot.
Gelukkig gloort er hoop aan de horizon. Zo becijferde Forbes dat de daling van luchtvervuiling door alle lockdowns veel overlijdens heeft voorkomen, wellicht meer dan aan de andere kant van de streep door Corona zijn overleden. De luchtvervuiling in Peking mag dan weer terug zijn op het oude niveau, en KLM mag weer lekker door met uitstoten; het laatste woord is hier nog niet over gezegd. De aandacht voor luchtvervuiling als risicofactor voor onze gezondheid krijgt internationaal steeds meer aandacht, in medische kringen en daarbuiten.
Vroeg of laat kunnen overheden en bedrijven niet meer wegkijken en zullen ze zich hard moeten maken voor schonere lucht. Wij kunnen er ondertussen voor kiezen die citytrip naar Berlijn of Parijs met de trein te doen, en het vliegtuig te laten staan. Wij kunnen de kortere autoritjes vervangen door de fiets. Wij kunnen lokaal en verantwoord geproduceerde producten kiezen in de supermarkt. Wij kunnen ons lapje vlees vaker vervangen door een vegetarisch alternatief. Schonere lucht begint bij onszelf, vuiltje voor vuiltje.
Meer weten, check het RIVM.
